Etkili Liderlik
Aristoteles’in "Bütün, parçaların toplamından daha büyüktür.” ifadesi sinerji ve sistem yaklaşımını bize tanımlanmış olmakla beraber, aynı zamanda bu sinerjinin yaratılmasını sağlayacak olan etkili bir liderliği de gündeme getirmektedir.
İşletmelerin sahip olduğu entelektüel sermayesinin en önemli parçası olan insan, bu gün doğru düşünerek kurum için gerçek bilgiyi ortaya çıkaran, bunu geliştiren en önemli varlık konumundadır.
Hızla globalleşen, farklılaşan, çok kültürlü, çok merkezli dünyada, nitelikli insan kitlesi ile birlikte geleceği tasarlayabilecek yetkinliğe sahip olan liderlere ihtiyaç artmaktadır.
Yeni çağın dinamik çevre şartlarında görev yapan ve yapacak olan liderlerin etkili olabilmeleri için geçmişteki liderlerden farklı olarak, yeni bir gözle bakmak, geleceği tanımak, olaylara yanıt verme süresini hızlandırmak, daha fazlasını daha azıyla yapmak ve vizyon sahibi olmak gibi özelliklere sahip olması beklenmektedir.
Günümüzün bu dinamik ortamında, örgütler, teknolojinin bütün imkanlarını kullanarak mobil duruma hızla geçebilen, hızlı karar alıp uygulayabilen, daha az kişiden oluşan, yani esnek ve çevik olabilen, takım şeklinde teşkilatlanmış bir modele dönüşmek zorundadır.
Google yaptığı bir araştırmada başarılı bir takım olabilmek için, 'Psikolojik Güvenlik, Güvenebilirlik, Yapı ve Şeffaflık, Anlam ve Etki’nin önemli olduğunu dile getirmektedir.
Bunun yanında, etkili liderlik özellikleri arasında, tarihten günümüze bir çok liderin hikaye anlatıcılığını etkili bir şekilde kullandıkları bilinmektedir.
Liderler hikaye anlatıcılığını, organizasyona ilham vermek, vizyon oluşturmak, önemli dersler vermek, kültür ve değerleri tanımlamak, kim olduğunuzu ve neye inandığınızı açıklamak için kullanırlar.
Liderlerin insanları etkilemek için kullandığı hikaye yöntemleri içinde "Ben Kimim, Neden Buradayım, Vizyonum nedir ile Öğretici hikayeleri" bulunmaktadır.
Bunun yanında Aristoteles’in 2400 önce yarattığı retorik üçgeni olarak adlandırılan Ethos, Pathos, Logos bugün hâlâ birçok liderin insanları ikna etmek için kullandığı bir yöntemdir.
Hikayeleri anlatırken retorik üçgeni iyi bir yol haritası olabilir. Steve Jobs ve Martin Luther King gibi liderlerin konuşmaları bu üç yapı için de iyi bir örnek oluşturuyor.
Ethos, İnsanların sizin tutarlılığınıza, dürüstlüğünüze ve yeterliliğinize duydukları inanç, onlara verdiğiniz güveni,
Pathos, Duygusal zekayı, hedef kitlenin ihtiyaçlarına duyarlık göstermek ve duygularına hitap ederek ikna yolunu seçmeyi, yani Empatiyi,
Logos ise, hedef kitleyi akıl ve mantık yoluyla ikna etmeyi temsil ediyor. Logos kullanmak yani mantıksal hitap demek, gerçekleri, bilimsel verileri, tarihsel ve gerçeğe uygun anolojilerle vermek anlamını taşımaktadır.
Sonuç olarak, etkili bir liderde bulunması gereken özelliklere sahip olunmasının uygun olacağını düşünüyorum.
- Vizyon ve yaratıcı özelliklere sahip olabilmesi,
- İrade, etkili iletişim, empati ve yaratıcılık gibi özelliklere sahip olması,
- İnsanların duygularını anlayabilmesi,
- Çaresizliği kararlılıkla aşabilmesi,
- Dürüstlüğü ile çevresine güven vererek doğruluk kültürü oluşturabilmesi,
- Değişen durumlara süratle uyum gösterebilecek Esnekliğe sahip olabilmesi,
- Alt yönetici, idareci ve çalışanları güç işleri başarabileceklerine inandırması,
- Organizasyonda bulunan herkesi kararlara ortak etmesi,
- Karmaşık durum ve olayları kolaylıkla algılayabilmesi